Đại sứ Trung Quốc cảnh cáo Canada không nên cấm Huawei

Đại sứ Trung Quốc tại Canada Lưu Sa Dã trong cuộc họp báo hôm 17/1 (Ảnh từ Global Times)

Theo Đài Phát thanh Canada (CBC) đưa tin, hôm thứ Năm (17/1), Đại sứ Trung Quốc trú tại Canada Lư Sa Dã (Lu Shaye) đã cảnh báo Ottawa, nếu cấm công ty Huawei cung cấp thiết bị 5G cho Canada, thì sẽ phải chịu hậu quả xấu. Phát biểu này khiến cho quan hệ giữa Trung Quốc và Canada thêm căng thẳng hơn. 

Hiện Canada đang nghiên cứu về ảnh hưởng an ninh của mạng 5G, nhưng chưa tuyên bố cấm thiết bị Huawei giống như một số nước đồng minh đã làm.

Tại cuộc họp báo do Đại sứ quán Trung Quốc tổ chức tại Ottawa, ông Lư Sa Dã nói: “Nếu Huawei bị cấm, thì sẽ có hậu quả tồi tệ.” Ông nhắc nhở Ottawa đưa ra lựa chọn “thông minh”, nhưng lại không nhắc đế chi tiết “hậu quả” liên quan mà Canada phải chịu nếu cấm Huawei.

Trong cuộc phỏng vấn hiếm thấy của phóng viên Canada tại Đại sứ quán Trung Quốc này, ông Lư Sa Dã nói Thủ tướng Justin Trudeau không nên tìm kiếm sự ủng hộ của quốc tế trong lúc Canada và Trung Quốc đang bất hòa. Ông còn nói, nếu Bộ trưởng Ngoại giao Canada Chrystia Freeland muốn lợi dụng Diễn đàn Kinh tế thế giới sắp diễn ra tại Davos để thúc đẩy việc này, thì đó sẽ là một hành động không biết nhìn xa trông rộng.

Tháng trước (tháng 12/2018), Canada đã bắt giữ bà Mạnh Vãn Châu (Giám đốc Tài chính của Huawei) theo yêu cầu của Mỹ, quan hệ Trung Quốc – Canada bắt đầu trở nên lạnh nhạt. Sau đó, Trung Quốc cũng liên tiếp bắt giữ 2 công dân Canada, trong đó có ông Michael Kovrig – cựu quan chức ngoại giao Canada, và ông Michael Spavor – một doanh nhân.

Trong tháng này (tháng 1/2019), Trung Quốc đã mở phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ án người Canada, trước đó, Robert Lloyd Schellenberg bị xử 15 năm tù vì tội buôn lậu ma túy, nhưng trong phiên tòa phúc thẩm, án tù đối với Robert Lloyd Schellenberg bị sửa thành án tử hình.

Canada sẽ tiếp tục tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh

Ngoại trưởng Canada Chrystia Freeland phát biểu tại thành phố Sherbrooke (thành phố miền Nam Canada) đã nói, bà không quan tâm đến sự cảnh báo của Đại sứ Trung Quốc, và nói một cách kiên quyết rằng chính phủ Canada sẽ tiếp tục bảo vệ quyền lợi của công dân nước mình.

“Ngay từ đầu, Canada đã rất rõ ràng về sự hỗ trợ của chúng tôi dành cho ông Michael Kovrig và ông Michael Spavor”, bà Chrystia Freeland nói, “nói về vụ án Robert Lloyd Schellenberg, chính phủ Canada từ lâu vẫn luôn phản đối sử dụng hình thức tử hình.”

Bà bổ sung thêm: “[Chính quyền Trung Quốc] Tùy tiện bắt giữ ông Michael Kovrig và ông Michael Spavor là sai lầm, họ cần được lập tức trả tự do.”

Bà Chrystia Freeland cho biết, quan chức An ninh Canada và cơ quan chính phủ đang nghiên cứu kỹ, đồng thời cân nhắc về quyết định liên quan đến mạng 5G. Canada vẫn sẽ tiếp tục tìm kiếm sự hỗ trợ từ các nước đồng minh.

Ông Irwin Cotler, Giám đốc Trung tâm nhân quyền Raoul Wallenberg, đã gửi một bức thư điện tử cho Nhà Xuất bản Canada, trong thư có nói: “Kiểu ngoại giao con tin của Trung Quốc, khi bắt giữ người Canada là Michael Kovrig và Michael Spavor và cả việc tuyên án tử hình đối với Robert Lloyd Schellenberg đã thể hiện ra rất rõ ràng.” 

Lo lắng về bảo mật của Huawei

Ông Lư Sa Dã nói, quan hệ kinh tế giữa Canada và Trung Quốc có thể khôi phục lại, hiện tại cục thế bế tắc này có thể giải quyết thông qua đàm phán. Nhưng nếu xuất phát từ nguyên nhân an ninh, Canada cấm công nghệ Huawei tham gia và xây dựng mạng 5G tại Canada, thì bất cứ phương án giải quyết nào đều sẽ bị đe dọa.

Chính phủ Canada không tiết lộ ra bên ngoài về quá trình cơ quan liên quan thẩm tra đối với công nghệ 5G. Một nguồn tin từ Canada tiết lộ, kết quả thẩm định sẽ chưa được công bố trong thời gian tới.

Hôm thứ Tư tuần này (16/1), một dự luật do các nhà lập pháp lưỡng đảng của Mỹ đề xuất cấm bán chip Mỹ hoặc các thành phần khác cho các công ty Trung Quốc như Huawei, ZTE vi phạm luật trừng phạt hoặc luật kiểm soát xuất khẩu của Mỹ. Dự luật này đặc biệt đề cập đến ZTE và Huawei, nói rằng thiết bị của họ có thể được sử dụng để giám sát người Mỹ.