Vatican thay đổi lập trường đối với Bắc Kinh gây lo ngại

Hồng y Giu se Trần Nhật Quân ở quảng trường St Peter hôm 6/3/2013 ở Vatican

Vatican gần đây buộc một giám mục thuộc Hội Thánh Thầm Lặng tại Trung Quốc về hưu nhường chức cho người được Bắc Kinh tiến chức. Bên cạnh đó, một giám mục từng được Vatican thừa nhận phải xuống làm phó cho một giám mục thuộc giáo hội Nhà Nước ủng hộ.

Biện pháp này gây ra đồn đoán là Tòa Thánh La Mã đang tìm cách thiết lập quan hệ với Hoa Lục và tuyệt giao với Đài Loan. Điều này bị một hồng y về hưu tại Hong Kong chỉ trích mạnh mẽ.

Tin tức ghi nhận được vào trung tuần tháng Một cho biết Giám mục Phê rô Trang Kiến Kiên ở Sán Đầu, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc vào tháng 12 năm ngoái bị Vatican buộc về hưu, nhường Tòa lại cho giám mục được Bắc Kinh ủng hộ là Giu se Hoàng Bỉnh Chương.

Giám mục Trang được phong chức chui vào năm 2006 với sự chuẩn thuận của Vatican; trong khi giám mục Hoàng bị Tòa Thánh dứt phép thông công vào năm 2011 sau khi được phong chức mà không có đồng ý của Vatican. Giám mục Hoàng còn là một đại biểu quốc hội.

Trường hợp thứ hai là giám mục Giu se Quách Tân Tây ở Mân Đông được yêu cầu xuống chức làm trợ lý cho giám mục Vinh Sơn Trạm Tử Lộ, cũng là một chức sắc Giáo hội Công Giáo Nhà Nước Trung Quốc.

Vào ngày 29 tháng Một, mạng Bưu Điện Hoa Nam Buổi Sáng dẫn ý kiến của Hồng y về hưu Trần Nhật Quân ở Hong Kong cho rằng vị giáo chủ Công giáo La Mã hiện nay muốn tránh ủng hộ cho các tu sĩ bất đồng chính kiến tại Hoa Lục.

Tiết lộ của Hồng y về hưu Trần Nhật Quân được đưa ra vào ngày 29 tháng Một trên tài khoản Facebook cá nhân sau khi vị này có cuộc hội kiến riêng với giáo hoàng Phan xi cô vào ngày 9 tháng một vừa qua tại Roma. Khi đi yết kiến giáo chủ Công giáo La Mã, Hồng y về hưu Trần Nhật Quân mang theo lá thư của giám mục Phê rô Trang Kiến Kiện. Và trong tiết lộ qua tài khoản Facebook vào ngày 29 tháng một, Hồng y về hưu Trần Nhật Quân cáo buộc Tòa Thánh Vatican về điều mà vị ngày gọi là ‘bán đi giáo hội Công giáo tại Hoa Lục’.

Giới phân tích cho rằng Vatican dọn đường để chuyển từ việc công nhận chính phủ Đài Bắc sang Bắc Kinh.

Hiện nay Vatican là quốc gia Châu Âu duy nhất còn duy trì quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan.

Bắc Kinh cắt đứt quan hệ với Vatican vào năm 1951. Sau đó, đảng Cộng sản Trung Quốc tiến hành đóng cửa các nhà thờ và bỏ tù các linh mục còn tuân phục Giáo triều Roma. Chỉ có những người theo giáo hội Nhà nước mới được công khai hành đạo. Giám mục thuộc giáo hội Công giáo Nhà nước ở Hoa Lục được chính quyền Bắc Kinh bổ nhiệm mà không cần có sự chuẩn thuận của Vatican.

Từ năm 2014, Bắc Kinh và Vatican đã nối lại các tiếp xúc chính thức.